اين مقاله بر اساس بخشي از نتايج پژوهشي كه با عنوان «طراحي سيستم خط مشي گذاري دولتي براي تحقق عدالت اجتماعي، بر مبناي مدل حكومت حق مدار علوي در نهج البلاغه» انجام شده است، توسعه پيدا كرده است.
معمولا هر سيستم خط مشي گذاري عمومي بر اساس مجموعه اي از اصول و گزاره هاي مبنايي طراحي مي شود. اصولي كه تحت تاثير آموزه هاي مكاتب فلسفي سياسي غالب در محيط اجتماعي خود شكل مي گيرند؛ آموزه هايي كه ممكن است تحت تاثير فراگردهايي چون مجادلات ايدئولوژيك، گفتمانهاي اخلاقي يا اجماع نظرهاي عقلاني تدوين شوند.
در حالي كه اگر هدف از پي افكني يك آموزه عدالت گرا، نيل به يك سيستم مطمئن مبتني بر حق و حقيقت باشد، بعيد است كه چنين فراگردهايي كارساز باشند؛ زيرا حق گرايي متضمن رعايت استلزامهاي منطقي در استخراج گزاره ها و پي ريزي يك نظام علمي معتبر است. از اين رو توصيه مي شود كه در سير حق گرايي به حق مداري از روش تحليل منطقي استفاده شود. به اين ترتيب مجموعه اي از اصول عقلاني معتبر به مثابه اصول منطقي مبنايي مد نظر قرار گرفته، قضايايي به طور منطقي از آنها استنباط شوند.
در اين تحقيق ضمن استفاده از روش تحليل منطقي و روش مطالعه تطبيقي، از متن كتاب نهج البلاغه به مثابه متن اوليه و اصلي براي استخراج گزاره هاي منطقي معرف عدالت حق مدار استفاده مي شود.
حاصل كار، استخراج و تدوين پنج اصل زيربنايي و استنباط نوزده قضيه منطقي از اصول مذكور بود كه در قالب نظام منطقي نهايي عدالت حق مدار، مبناي مناسبي را براي مقايسه آموزه هاي اين نظام با ساير آموزه هاي محاط بر ديگر سيستمهاي خط مشي گذاري عمومي ارايه مي كند.
در جريان تحقيق، اصول زيربنايي اعلاميه جهاني حقوق بشر به مثابه يكي از بهترين دستاوردهاي علمي بشر در قلمرو علم حقوق و اخلاق با اصول زيربنايي آموزه حق مدار مقايسه شد و به ارزش حق گرايي در سير دانش افزايي تاكيد شد.